ﺧﻄﺮ اﺑﺘﻼ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد ﮐﻪ در ﭼﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪای زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ ﯾﺎ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ ﺳﻔﺮ ﮐﺮدهاﯾﺪ. ﺧﻄﺮ اﺑﺘﻼ در ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ ﮐﻪ ﺷﻤﺎری از ﻣﺮدم ﺑﻪ COVID-19 دﭼﺎر ﺷﺪهاﻧﺪ ﺑﺎﻻﺗﺮ اﺳﺖ. ﺑﯿﺶ از ۹۵٪ ﻫﻤﻪ ﻣﻮارد ﺑﯿﻤﺎری در ﭼﯿﻦ ﮐﺸﻒ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮﺷﺎن در اﺳﺘﺎن ﻫﻮﺑﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺑﺮای ﻣﺮدم در ﻧﻘﺎﻃﯽ ﮐﻪ ﻫﻨﻮز اﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎری ﮔﺰارش ﻧﺸﺪه اﺳﺖ، ﺧﻄﺮ اﺑﺘﻼ ﭘﺎﯾﯿﻦ اﺳﺖ، ﺑﺎ اﯾﻦ وﺟﻮد ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﮐﻪ از وﺿﻌﯿﺖ و ﻣﯿﺰان آﻣﺎدﮔﯽ ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﺑﯿﻤﺎری در ﻣﻨﻄﻘﻪای ﮐﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ آﮔﺎه ﺷﻮﯾﺪ.

ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﻫﻢاﮐﻨﻮن ﻣﺸﻐﻮل ﻫﻤﮑﺎری ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻣﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ ﭼﯿﻦ و ﺳﺎﯾﺮ ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﺟﻬﺎن ﺑﺮای دﯾﺪهﺑﺎﻧﯽ و اﻗﺪام ﻻزم در ﺑﺮاﺑﺮ ﮐﺎﻧﻮنﻫﺎی ﺟﺪﯾﺪ اﭘﯿﺪﻣﯽ ﺑﯿﻤﺎریﺳﺖ.

ﺑﺎﯾﺪ ﻧﮕﺮان اﺑﺘﻼ ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎری COVID-19 ﺑﺎﺷیم؟
اﮔﺮ ﺷﻤﺎ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻫﻤﻪﮔﯿﺮی ﺑﯿﻤﺎری زﻧﺪﮔﯽ ﻧﻤﯽﮐﻨﯿﺪ، ﯾﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﻤﺎری در ﺣﺎل اﻧﺘﺸﺎر اﺳﺖ ﻣﺴﺎﻓﺮت ﻧﮑﺮدهاﯾﺪ ﯾﺎ در ﺗﻤﺎس ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﺎ ﻓﺮدی ﮐﻪ ﻋﻼﯾﻢ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ COVID-19 را ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﻧﺒﻮدهاﯾﺪ، اﺣﺘﻤﺎل ﺑﯿﻤﺎر ﺷﺪن ﺷﻤﺎ ﻓﻌﻼ ﭘﺎﯾﯿﻦ اﺳﺖ. ﺑﺎ اﯾﻦ وﺟﻮد ﻗﺎﺑﻞ درک اﺳﺖ ﮐﻪ اﺣﺴﺎس ﻧﮕﺮاﻧﯽ ﯾﺎ اﺿﻄﺮاب داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ. ﯾﮏ اﯾﺪه ﺧﻮب اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﺧﻮد را درﺑﺎره ﺑﯿﻤﺎری اﻓﺰاﯾﺶ دﻫﯿﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﯿﺪ اﺣﺘﯿﺎطﻫﺎی ﻻزم را ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﻨﺪﯾﺪ. ﭘﺰﺷﮏ ﺷﻤﺎ، ﻣﻘﺎﻣﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ/درﻣﺎﻧﯽ ﮐﺸﻮری و ﻣﻨﻄﻘﻪای و ﮐﺎرﻓﺮﻣﺎی ﺷﻤﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺮای ﺑﻪ دﺳﺖ آوردن اﻃﻼﻋﺎت درﺳﺖ درﺑﺎره COVID-19 و اﻧﺘﺸﺎر اﺣﺘﻤﺎﻟﯽاش ﺑﻪ ﻣﺤﻞ زﻧﺪﮔﯽ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﮐﻪ از وﺿﻌﯿﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪای ﮐﻪ در آن زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ آﮔﺎه ﺑﺎﺷﯿﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﯿﺪ از ﺧﻮد ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﮐﻨﯿﺪ.

اﮔﺮ در ﻣﻨﻄﻘﻪای زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ COVID-19 ﺷﯿﻮع ﭘﯿﺪا ﮐﺮده اﺳﺖ. ﺑﺎﯾﺪ ﺧﻄﺮ اﺑﺘﻼ را ﺟﺪی ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ. از راﻫﻨﻤﺎﯾﯽﻫﺎی ﻣﻘﺎﻣﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ/درﻣﺎﻧﯽ ﮐﺸﻮری و ﻣﺤﻠﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ. اﮔﺮﭼﻪ وﯾﺮوس اﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎری در ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﺮدم ﻋﻼﺋﻤﯽ ﺧﻔﯿﻒ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ، ﺑﻌﻀﯽ اﻓﺮاد دﭼﺎر ﻧﺎﺧﻮﺷﯽ ﺷﺪﯾﺪی ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ و ﺑﺎ اﺣﺘﻤﺎل ﮐﻤﺘﺮ، COVID-19 ﺳﺒﺐ ﻣﺮگ ﻣﯽﺷﻮد. اﻓﺮاد ﻣﺴﻦ و اﻓﺮادی ﮐﻪ ﺑﯿﻤﺎری زﻣﯿﻨﻪای ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺮﻓﺸﺎری ﺧﻮن، ﻣﺸﮑﻼت ﻗﻠﺒﯽ ﯾﺎ دﯾﺎﺑﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ ﻣﺮگ ﻫﺴﺘﻨﺪ.

ﭼﻪ ﮐﺴﯽ در ﻣﻌﺮض اﺑﺘﻼی ﺷﺪﯾﺪ ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎری اﺳﺖ؟
در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﻫﻨﻮز در ﺣﺎل ﯾﺎدﮔﯿﺮی در ﻣﻮرد ﻧﺤﻮه ﺗﺄﺛﯿﺮ ﮐﻮوﯾﺪ-(COVID-19) 19 در اﻓﺮاد ﻫﺴﺘﯿﻢ، ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ ﮐﻪ اﻓﺮاد ﻣﺴﻦ و اﻓﺮاد دارای ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺑﯿﻤﺎری (ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﺸﺎر ﺧﻮن ﺑﺎﻻ، ﺑﯿﻤﺎری ﻗﻠﺒﯽ ﯾﺎ دﯾﺎﺑﺖ) ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﺳﺎﯾﺮﯾﻦ در ﻣﻌﺮض اﺑﺘﻼی ﺷﺪﯾﺪ ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎری ﻫﺴﺘﻨﺪ.

آﯾﺎ واﮐﺴﻦ، دارو ﯾﺎ درﻣﺎﻧﯽ ﺑﺮای ﮐﻮوﯾﺪ-۱۹ وﺟﻮد دارد؟
ﻫﻨﻮز ﺧﯿﺮ. ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز، ﻫﯿﭻ واﮐﺴﻦ و داروی ﺿﺪ وﯾﺮوس ﺧﺎﺻﯽ ﺑﺮای ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی و ﯾﺎ درﻣﺎن ﮐﻮوﯾﺪ-۱۹ وﺟﻮد ﻧﺪارد. ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل، ﻣﺒﺘﻼﯾﺎن ﺑﺮای رﻓﻊ ﻋﻼﺋﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺤﺖ ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﻗﺮار ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ. اﻓﺮاد ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺷﺪﯾﺪ ﺑﯿﻤﺎری ﺑﺎﯾﺪ در ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺑﺴﺘﺮی ﺷﻮﻧﺪ. ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﯿﻤﺎران ﺑﻪ ﻟﻄﻒ ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﺣﻤﺎﯾﺘﯽ ﺑﻬﺒﻮد ﻣﯽﯾﺎﺑﻨﺪ.

واﮐﺴﻦﻫﺎی اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ و ﺑﺮﺧﯽ از درﻣﺎنﻫﺎی داروﯾﯽ ﺧﺎص در دﺳﺖ ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ. واﮐﺴﻦﻫﺎ و روشﻫﺎی درﻣﺎﻧﯽ ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎی ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ در ﻣﻌﺮض آزﻣﺎﯾﺶ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ. ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺟﻬﺎﻧﯽ در ﺣﺎل ﺗﻼش ﺑﺮای ﺗﻮﻟﯿﺪ واﮐﺴﻦﻫﺎ و داروﻫﺎ ﺑﺮای ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی و درﻣﺎن ﮐﻮوﯾﺪ-۱۹ اﺳﺖ.

ﻣﻮارد زیر ﻣﺆﺛﺮﺗﺮﯾﻦ راهﻫﺎی ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ از ﺧﻮد و دﯾﮕﺮان در ﺑﺮاﺑﺮ ﮐﻮوﯾﺪ-۱۹ اﺳﺖ:

ﻣﺮﺗﺒﺎً دﺳﺘﺎن ﺧﻮد را ﺗﻤﯿﺰ ﮐﻨﯿﺪ، ﺳﺮﻓﻪ ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺧﻢ آرﻧﺞ ﯾﺎ دﺳﺘﻤﺎل ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﯿﺪ و ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ۱ ﻣﺘﺮی ۳) ﭘﺎ) را از اﻓﺮادی ﮐﻪ ﺳﺮﻓﻪ و ﯾﺎ ﻋﻄﺴﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ، ﺣﻔﻆ ﮐﻨﯿﺪ. ﺑﺮای اﻃﻼﻋﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮ، ﺑﻪ ﺑﺨﺶ اﻗﺪاﻣﺎت ﻣﺤﺎﻓﻈﺘﯽ ﭘﺎﯾﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﮐﺮوﻧﺎ وﯾﺮوس ﺟﺪﯾﺪ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﮐﻨﯿﺪ.

آﯾﺎ اﻧﺴﺎنﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ از ﯾﮏ ﻣﻨﺒﻊ ﺣﯿﻮاﻧﯽ ﺑﻪ ﮐﻮوﯾﺪ-۱۹ آﻟﻮده ﺷﻮﻧﺪ؟
ﮐﺮوﻧﺎ وﯾﺮوسﻫﺎ ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻮاده ﺑﺰرگ از وﯾﺮوسﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در ﺣﯿﻮاﻧﺎت راﯾﺞاﻧﺪ. ﺑﻪ ﻧﺪرت، ﻣﺮدم ﺑﻪ اﯾﻦ وﯾﺮوسﻫﺎ آﻟﻮده ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ در ﻧﺘﯿﺠﻪ آن ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در اﻓﺮاد دﯾﮕﺮ ﺷﯿﻮع ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ. ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل، وﯾﺮوس ﺳﺎرس-ﮐﺮوﻧﺎوﯾﺮوس (SARS-CoV) ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻧﻮع ﺧﺎﺻﯽ از ﮔﺮﺑﻪ ﻫﺎی ﭼﯿﻦ (Civet Cats) اﺳﺖ و ﻣﺮس-ﮐﺮوﻧﺎوﯾﺮوس (MERS-CoV) ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺘﺮﻫﺎی ﯾﮏ ﮐﻮﻫﺎﻧﻪ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺟﺎﻧﻮری اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ ﮐﻮوﯾﺪ-۱۹ ﻫﻨﻮز ﺗﺄﯾﯿﺪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ.
ﺑﺮای ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ از ﺧﻮد، ﻣﺎﻧﻨﺪ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ از ﺑﺎزارﻫﺎی ﺣﯿﻮاﻧﺎت زﻧﺪه ﺑﺎزدﯾﺪ ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ، از ﺗﻤﺎس ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﺎ ﺣﯿﻮاﻧﺎت و ﺳﻄﻮح در ﺗﻤﺎس ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺧﻮدداری ﮐﻨﯿﺪ. از روشﻫﺎی اﯾﻤﻨﯽ ﻏﺬاﯾﯽ در ﻫﻤﻪ زﻣﺎنﻫﺎ اﻃﻤﯿﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﮐﻨﯿﺪ. در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﮔﻮﺷﺖ ﺧﺎم، ﺷﯿﺮ و ﯾﺎ اﻧﺪامﻫﺎی ﺣﯿﻮاﻧﯽ اﺣﺘﯿﺎط ﻻزم را اﻧﺠﺎم دﻫﯿﺪ ﺗﺎ از آﻟﻮدﮔﯽ ﻏﺬاﻫﺎی ﭘﺨﺘﻪﻧﺸﺪه ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی ﮐﻨﯿﺪ و از ﻣﺼﺮف ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺣﯿﻮاﻧﯽ ﺧﺎم و ﯾﺎ ﭘﺨﺘﻪ ﻧﺸﺪه ﺧﻮدداری ﮐﻨﯿﺪ.

آﯾﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ از ﺣﯿﻮان ﺧﺎﻧﮕﯽام ﮐﻮوﯾﺪ-۱۹ را ﺑﮕﯿﺮیم؟

ﻫﯿﭻ ﻣﺪرﮐﯽ در دﺳﺖ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺣﯿﻮاﻧﺎت ﻫﻢﻧﺸﯿﻦ ﯾﺎ ﺧﺎﻧﮕﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﺮﺑﻪﻫﺎ و ﺳﮓﻫﺎ ﺑﻪ اﯾﻦ وﯾﺮوس آﻟﻮده ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﯾﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ وﯾﺮوﺳﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ اﺑﺘﻼ ﺑﻪ ﮐﻮوﯾﺪ-۱۹ ﻣﯽﺷﻮد را ﮔﺴﺘﺮش دﻫﻨﺪ.

ﭼﻪ ﻣﺪت وﯾﺮوس ﺑﺮ روی ﺳﻄﻮح زﻧﺪه ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ؟

ﻫﻨﻮز ﻣﺸﺨﺺ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﭼﻪ ﻣﺪت وﯾﺮوﺳﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ اﺑﺘﻼ ﺑﻪ ﮐﻮوﯾﺪ-۱۹ ﻣﯽﺷﻮد ﺑﺮ روی ﺳﻄﻮح زﻧﺪه ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ، اﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎﯾﺮ ﮐﻮروﻧﺎوﯾﺮوسﻫﺎ رﻓﺘﺎر ﮐﻨﺪ. ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﮐﻮروﻧﺎوﯾﺮوسﻫﺎ (از ﺟﻤﻠﻪ اﻃﻼﻋﺎت اوﻟﯿﻪ در ﻣﻮرد وﯾﺮوس ﮐﻮوﯾﺪ-(۱۹ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺮای ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖ ﯾﺎ ﺗﺎ ﭼﻨﺪ روز روی ﺳﻄﻮح ﺑﺎﻗﯽ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ. اﯾﻦ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺨﺘﻠﻒ (ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﻧﻮع ﺳﻄﺢ، دﻣﺎ ﯾﺎ رﻃﻮﺑﺖ ﻣﺤﯿﻂ) ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎﺷﺪ.

اﮔﺮ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺳﻄﺤﯽ آﻟﻮده ﺑﺎﺷﺪ، آن را ﺑﺎ ﻣﻮاد ﺿﺪ ﻋﻔﻮﻧﯽﮐﻨﻨﺪه ﺳﺎده ﺗﻤﯿﺰ ﮐﻨﯿﺪ ﺗﺎ وﯾﺮوس را از ﺑﯿﻦ ﺑﺒﺮﯾﺪ و از ﺧﻮد و دﯾﮕﺮان ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﮐﻨﯿﺪ. دﺳﺘﺎن ﺧﻮد را ﺑﺎ ژل ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﮐﻨﻨﺪه اﻟﮑﻠﯽ ﯾﺎ آب و ﺻﺎﺑﻮن ﺗﻤﯿﺰ ﮐﻨﯿﺪ. از ﻟﻤﺲ ﭼﺸﻢﻫﺎ، دﻫﺎن و ﯾﺎ ﺑﯿﻨﯽ ﺧﻮد ﺧﻮدداری ﮐﻨﯿﺪ.

آﯾﺎ درﯾﺎﻓﺖ ﺑﺴﺘﻪ ﭘﺴﺘﯽ از ﻫﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪای ﮐﻪ در آن ﮐﻮوﯾﺪ-۱۹ ﮔﺰارش ﺷﺪه ﺑﯽﺧﻄﺮ اﺳﺖ؟
ﺑﻠﻪ. اﺣﺘﻤﺎل آﻟﻮدهﺷﺪن ﮐﺎﻻﻫﺎی ﺗﺠﺎری ﺗﻮﺳﻂ ﯾﮏ ﺷﺨﺺ آﻟﻮده ﮐﻢ اﺳﺖ و ﺧﻄﺮ اﺑﺘﻼ ﺑﻪ وﯾﺮوﺳﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ اﺑﺘﻼ ﺑﻪ ﮐﻮوﯾﺪ-۱۹ ﻣﯽﺷﻮد از ﺑﺴﺘﻪای ﮐﻪ ﺟﺎﺑﺠﺎ ﺷﺪه و ارﺳﺎل ﺷﺪه اﺳﺖ و در ﻣﻌﺮض ﺣﺮارت و ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﯿﺰ ﮐﻢ اﺳﺖ.

آﯾﺎ ﮐﺎری وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻧﺒﺎﯾﺪ اﻧﺠﺎم دﻫیم؟

اﻗﺪاﻣﺎت زﯾﺮ ﺑﺮ ﺿﺪ ﮐﻮوﯾﺪ-۱۹ ﻣﺆﺛﺮ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ و ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻀﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ:

ﺳﯿﮕﺎر ﮐﺸﯿﺪن

ﻣﺼﺮف داروﻫﺎی ﮔﯿﺎﻫﯽ ﺳﻨﺘﯽ (ﺑﺪون ﺗﺠﻮﯾﺰ ﺗﺎﯾﯿﺪ ﭘﺰﺷﮏ ﻃﺐ ﺳﻨﺘﯽ)

ﭘﻮﺷﯿﺪن ﺗﻌﺪاد ﻣﺎﺳﮏﻫﺎی ﻣﺘﻌﺪد (روی هم)

ﻣﺼﺮف ﺧﻮد ﺳﺮ دارو ﻣﺎﻧﻨﺪ آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏﻫﺎ