پیشگفتار :
تعميم و توسعة برنامههاي ايمني غذايي در عرصههاي جديد را امنيت غذايي ميگويند. چنانچه اين مفهوم به زمانهايي برمیگردد که امنيت غذايي تنها به معنی کافی بودن مواد غذایی و بيخطري آنها بسنده ميشد، و نه بهعنوان تهديدي عمدی. در اين کتاب، ما موضوعات ايمني غذايي، پيشرفتهاي فناوری در عرصه رديابي مواد و تجزيه و تحليلهاي قضايي از مقررات مشروط و رايج مرتبط با فعاليتهاي تجاري و ادغام اين مسائل با برنامههاي امنيت غذايي کارامد و مؤثر براي تجارت غذا را مطرح نموديم. تصميمگيري در مورد آنکه چقدر بايد به هر موضوع خاص توجه شود، بسيار مشکل است، به اين مفهوم که ما بتوانيم در مورد پيشرفتهاي سريع که در عرصههاي فناوری، تجارت و قوانين رخ ميدهد، پيشبينيهايي داشته باشيم.
بخشهاي خاصي نيز در مورد مخاطرات شيميايي و بيولوژيکي با تأکيد بر عوامل انتخابي و عوامل بيماريزاي غذازاد و خلاصهاي در مورد عوامل شيميايي که مورد استفاده قرار گرفته يا ميتوانسته به شکلي باعث آلودگي غذا به صورت عمدی گردد، ذکر گرديده است. تجزيه و تحليل شعبات قضايي در مورد تجارت مواد خوراکي و تجارت جهاني غذا از مقررات بيوتروريسم دولت مركزي امريكا در اينجا ذکر شده است. پيشرفت طرحهاي امنيت غذا بر پاية توسعة برنامههاي نقطة کنترل بحرانی تحلیل خطر يا مدلهاي مديريت خطر عملیاتی بحث شده است، با اين پيشنهاد که چگونه طرحها را واقعيتر، مؤثرتر و عمليتر نمايد. همچنين، پيشرفت در رديابي محصولات غذایی و چگونگی کاهش خطر آلودگي عمدی مواد غذایی و بهبود اطمينان مصرفکننده در اينجا مطرح شده است.
اين کار به همه کساني که قرباني شدند تا بتوانند دنيايي امنتر بسازند، بهويژه افرادي که در راههايي خطرناک و دور از خانه قرار گرفتند، تقديم ميشود.
بخشی از فصل اول کتاب :
تروريسم غذايي چيست؟
بهكارگيري زور يا خشونت عليه افراد يا داراييهاي افراد به صورت غير قانوني با هدف ايجاد رعب و وحشت، اخاذي و گرفتن باج را تروريسم ميگويند. هدف تروريسم وارد كردن خسارت به دارايي، جراحت فيزيكي يا آسيب اقتصادي به مردم، دولت يا ساختارهايي از جمله مؤسسات تحقيقاتي است. تروريستها اغلب در پي متقاعد كردن مردم نسبت به بيكفايتي دولت در پيشگيري از حملات وارده هستند. هدف اصلي تروريسم اشاعة ترس، هرجومرج، نااميدي و نفرت است. حملات تروريستي با توجه به فناوري موجود، انگيزههاي سياسي و پيامد و هدف آن به اشكال مختلف واقع ميشوند. بمباران معمولترين روش مورد استفاده در دنيا است. با يادآوري وقايع اخير در اسپانيا، عراق، اندونزي، روسيه و اروپاي غربي اين موضوع روشنتر ميگردد. اشكال كوچكتر تروريسم شامل حمله به سامانه حملونقل، مراكز خدمات عمومي و زيرساختهاي مهم از جمله آب و غذا هستند.
در 30 ژانويه 2004 جورجبوش طرح امنيت داخلي را با تكيه بر سياستهاي ملي براي حمايت از سامانه كشاورزي و غذايي در مقابل حملات تروريستي، تدوين نمود. در اين طرح بر آسيبپذيري سامانه غذايي در برابر ورود عوامل بيماريزا، انگلها و سموم اشاره شده است. تروريسم غذايي توسط سازمان بهداشت جهانی اينگونه تعريف شده است: آلوده كردن عمدي مواد غذايي مورد استفاده انسانها يا تهديد به آن با استفاده از عوامل شيميايي، زيستي يا راديواكتيو با هدف آسيب رساندن يا کشتن مردم و يا ايجاد اختلال در ثبات اجتماعي، اقتصادي و سياسي. اين عوامل به طور ذاتي وحشتآور هستند به طوري كه ترس ناشي از مواجهه با آلودگي غذايي اثرات قابل توجهي روي افراد خواهد داشت.
تروريسم زيستي يا بيوتروريسم شامل بهكارگيري سموم شناختهشده يا عوامل بيولوژيكي در يك حمله تروريستي است. اصطلاح تروريسم زيستي به طور معمول به اعمال ناشي از اكوتروريسم نيز اطلاق ميشود. چون اكوتروريسم اغلب دربرگيرندة عوامل و هدفهاي زيستي يا مسائل مربوط به اكوسيستم است. در پاسخ به تهديدات تروريستي راهكارهاي ضدتروريسم و مقابلة تروريسم تدوين و مورد استفاده قرار گرفتهاند. فعاليتهاي ضدتروريسمی به آن دسته از فعاليتهاي دفاعي اطلاق ميشود كه براي كاهش آسيبپذيري اشخاص و داراييها در مقابل حملة تروريستي بهكار گرفته ميشوند و اصطلاح مقابله تروريسمي به اقدامات تهاجمي براي جلوگيري و پاسخ به حملات تروريستي اطلاق ميشود. اصطلاح دفاع زيستي براي هر دو نوع اصطلاح ياد شده بهكار ميرود. متأسفانه دولت ايالات متحدة امريكا اصطلاح امنيت غذايي را براي ارجاع به امور مربوط به آلودگي عمدي مواد غذايي انتخاب كرده است كه موجب ابهام زيادي در مجامع بهداشت عمومي شده است؛ زيرا اصطلاح امنيت غذايي به مدت چندين دهه بهعنوان مترادف با اصطلاح كفايت غذايي بهكار رفته است.