پیشگفتار:
«امنیت غذایی هنگامی تحقق پیدا میکند که تمامی مردم، در تمامی اوقات دسترسی فیزیکی و اقتصادی به مواد غذایی مغذی، ایمن و کافی برای رفع نیازهای تغذیهای و ترجیحات غذایی خود در جهت برخورداری از زندگی سالم و فعال داشته باشند».
چنین تعریفی از امنیت غذایی در اجلاس جهانی غذا (نوامبر 1996 رم) مطرح شد. چنین موضوعی در آغاز برنامه عملیاتی تشریح مراحل اجرایی طرحی مطرح شد که نمایندگان 186 کشور در جهت پیشرفت هر چه سریعتر در زمینه ریشهکنی گرسنگی در جهان توسعه دادند و به تصویب رساندند.
در این اجلاس به منظور هدایت اقدامات دولتها، شرکای بینالمللی آنها و تمامی فعالان جامعه مدنی درون هر کشور در برابر ناامنی غذایی و کارآمدتر کردن هر چه بیشتر این اقدامات، بر ضرورت بهبود اطلاعاتی که در دسترس آنهاست، تأکید شد. بدین منظور، برنامه بینالمللی، FIVIMS (سیستم نقشهبرداری اطلاعات آسیبپذیری و ناامنی غذایی)، در سال 1997 به منظور تجهیز و بهکارگیری اطلاعات مورد نیاز برای اتخاذ تصمیماتی در خصوص امنیت غذایی برای همه در دو سطح جهانی و گستره داخلی کشورها به اجرا درآمد.
سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل مدت مدیدی است که در ارتقای سیستمهای اطلاعاتی برای امنیت غذایی مشارکت دارد. این سازمان از دهه 1970 تجربیات با ارزشی را در این زمینه که نتیجه فعالیتهای خود یا سایر سازمانهای دولتی و غیردولتی پشتیبان فنی دو یا چند جانبه در زمینه امنیت غذایی است، گردآوری کرده و در اختیار دارد. مهمتر از همه اینکه، این سازمان از تجربیات گرانبهای خود در این زمینه، از جمله پشتیبانی و مشارکت در راهاندازی، بهبود و تقویت سیستمهای اطلاعاتی ملی، نتایج و عملکرد آنهایی که ستون اصلی نظارت بر امنیت غذایی را تشکیل میدهند، بهرهمند شده است.
در بسیاری از کشورها راهاندازی، ارتقا و یکپارچگی سیستمهای اطلاعاتی که در نظارت بر امنیت غذایی شرکت دارند، در چهارچوب روشی صورت گرفته که طی سالها توسعه، تقویت و بهینهسازی شده است.
هدف در این کتاب راهنما تشریح روش FSIEWS برای بهرهمندی جامعه فعالان دولتی و غیردولتی است که در مبارزه با گرسنگی مشارکت دارند. مخاطبان برنامه FIVIMS مدیران فنی ملی، مرکزی و غیر متمرکز، و همچنین همکاران پشتیبان فنی آنهاست. هدف این برنامه تدوین ضوابط اجرایی برای آنها و ارائه ابزارهای مناسب برای مراحل مختلف است.
مشابه هر کتاب راهنمای دیگری، این کتاب نیز مجموعهای از تجربیات کسبشده در طول زمان است که نیازمند ضمیمهها و اصلاحات بیشتر خواهد بود. با تشکر از مشارکت ناگزیر کسانی که در کشورها، مناطق و شرایط بسیار متفاوت در حقیقت به دنبال به اجرا درآوردن امنیت غذایی و استفاده از ابزارهای لازم برای تحقق آن بودهاند.
این کتاب به دلیل غنی بودن در زمینه جنبههای عملی امنیت غذایی، در توانمند ساختن دولتها برای شناخت اینکه چه افرادی، در کجا و چرا تحت تأثیر یا مورد تهدید ناامنی غذایی قرار دارند، نقش مهمی ایفا میکند. چنین شناختی پیش شرط لازم برای انجام هر گونه اقدامی در جهت علاج و رهایی از چنین وضعیتی است.