پیشگفتار

تهدید عمدی به صورت آگاهانه به دست انسان و برای دستیابی به اهدافی خاص انجام می‌شود. در تهدید زیستی از عواملی بیولوژیکی مانند ویروس‌ها، باکتری‌ها، انگل‌ها، پریون‌ها یا مواد سمی مشتق از یک ارگانیسم زنده یا تولیدات آن‌ها استفاه می‌شود که بر سلامت انسان، دام و گیاه آثار منفی به جای می‌گذارد. بخش کشاورزی و زیر بخش دام و شیلات در برابر تهدیدات آسیب‌پذیرترند. در دسترس بودن مزارع، پایین بودن امنیت مزارع، نزدیکی مزارع به یکدیگر و انتشار آسان عوامل تهدید، جابه‌جایی دام‌ها و احتمال انتقال عوامل بیماری‌زا از طریق آن‌ها، ارتباط نزدیک انسان با دام، تولید پراکنده و انبوه مواد غذایی و توزیع گسترده آن در بازارهای مصرف در سطوح مختلف، به این نگرانی‌ها دامن می‌زند.
این احتمال را نمی‌توان نادیده گرفت که تروریست‌ها یا اشخاصی با اهداف تروریستی سلامت منابع غذایی را هدف قرار دهند و از مواد غذایی به عنوان حامل عوامل بیولوژیکی، شیمیایی، فیزیکی و مواد رادیونوکلئیدی استفاده کنند. در دهه‌های اخیر احتمال آلوده‌سازی عمدی مواد غذایی به مواد بیولوژیکی، شیمیایی، فیزیکی و رادیونوکلئیدی برای آسیب رسانیدن به جوامع هدف بیش از گذشته مورد توجه قرارگرفته و موجب نگرانی بوده است. رها کردن عمدی مواد بیولوژیکی، شیمیایی، فیزیکی یا رادیونوکلئیدی در هر نقطه از زنجیره غذایی می‌تواند موجب آسیب شدید شود و بار سنگینی را بر امنیت زیستی، امنیت غذایی، بهداشت عمومی و سلامت جامعه تحمیل کند. آلودگی عمدی مواد غذایی می‌تواند آثار اقتصادی عظیمی در پی داشته باشد، حتی اگر میزان بروز آن نسبتاً کوچک باشد. درحقیقت از هم گسیختگی اقتصادی ممکن است انگیزه اصلی تروریست‌ها باشد که از طریق هدف قرار دادن یک فرآورده، یک کارخانه، صنعت یا کشور انجام می‌پذیرد. این گونه تهدیدات بر صنعت گردشگری نیزکه برای اقتصاد بسیاری از کشورها حیاتی است، تأثیر عمیقی خواهد گذاشت.
رعایت احتیاط همراه با برقراری و تقویت مراقبت و ظرفیت پاسخگویی، کارآمدترین و مؤثرترین راه مواجهه با تهدیدات تروریستی مواد غذایی است. پیشگیری، هر چند نمی‌تواند به طورکامل مؤثر باشد، اولین خط دفاعی است. کلید پیشگیری تهدیدات مواد غذایی بر برقراری و افزایش برنامه‌های مدیریت سلامت غذا و اجرای مستدل اقدامات امنیتی تأکید دارد. پیشگیری می‌تواند از طریق تلاش هماهنگ بین دولت و صنعت برای به حداقل رسانیدن مخاطرات غذا محقق شود. آمادگی در برابر تهدیدات به مجموعه‌ای از اقدامات اطلاق می‌شود که شامل رصد و پایش، آشکارسازی، هشداردهی، شناسایی و تشخیص، حفاظت، پیشگیری و محدودسازی، مقابله و پاسخ‌دهی (امداد و نجات، درمان، رفع آلودگی، بازیابی و بازتوانی) در برابر تهدیدات زیستی‌ که موجب حفاظت از منابع غذایی در برابر عوامل تهدید و کاهش آثار و عواقب ناشی از آن‌ها می‌شود.
کتاب حاضر شامل چهار بخش است. بخش اول به تعاریف و مقایسه خطر مواد غذایی و سایر محیط‌ها به عنوان حامل عوامل تهدیدزا، بخش دوم به پیشگیری، تقویت برنامه‌های سلامت غذا و سامانه‌ها، بخش سوم به مراقبت، آمادگی و پاسخ‌دهی و بخش چهارم به هماهنگی و همکاری‌های بین‌المللی می‌پردازد.
به امید آن که مطالعه این کتاب به عنوان یکی از منابع محدود فارسی برای دانشجویان، مسئولان و سازمان‌های دولتی و غیردولتی مرتبط، مفید واقع شود.

جهت دانلود کتاب اینجا کلیک کنید