دانش‌آموخته دانشکده دامپزشکی دانشگاه ارومیه حد فاصل سال‌های ۶۵ تا ۷۱ است. دوران خدمت سربازی را در اداره دامپزشکی نزاجا انجام داد و به گفته خودش بعد از دوران سربازی، افتخار خدمت در سازمان دامپزشکی را به دست آورد.

«دکتر مصطفی کنارکوهی» از سال ۹۰ مدیر کل دامپزشکی استان خوزستان شد و تا کنون در این سمت به فعالیت خود ادامه داده است. وی آن گونه که خود می‌گوید از پست‌های خالی اداره تحت مدیریتش عذاب می‌کشد و همواره سعی می‌کند که بخشی از آن را از طریق اعتبارات استانی با خرید خدمت و استفاده از همکاران در بخش خصوصی جبران کند.

مهمترین مشکلات استان خوزستان چیست؟

اگرچه استان خوزستان یکی از استان‌های بزرگ و تاثیرگذار در صنعت دامپروری است اما با توجه به تنوع دامپزشکی در این استان، همواره با بسیاری از کارهای پیچیده و غیر قابل پیش‌بینی مواجه بوده‌ایم. شاید کمتر کسی تصور کند که سالیانه بالغ‌بر ۶۰ هزار تن پرورش آبزیان در استان خوزستان و همین مقدار صید و صیادی در استان اتفاق می‌افتد که وظایف بهداشتی و نظارتی آن برعهد ماست. همچنین بالغ‌بر ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار راس دام سبک، ۴۰۰ هزار راس دام سنگین و سالیانه ۴۵ میلیون قطعه جوجه‌ریزی در استان خوزستان اتفاق می‌افتد.

با توجه به مرزهای مشترک و خاکی با کشورهای همسایه از جمله عربستان، کویت و عراق، ۹ بندر وارداتی و صادراتی داریم که محصولات تولیدی استان‌های کشور خودمان را صادر یا از کشورهای دیگر واردات انجام می‌دهند. همچنین بعضا به‌عنوان معبر ترانزیت کالاهای اساسی برای این کشورها در حوزه بهداشتی دامپزشکی شناخته می‌شوند. بیش از ۹۵ درصد واردات نهاده‌های دامی مورد مصرف در دام و طیور از طریق بنادر استان خوزستان صورت می‌گیرد که قطعا وظیفه نظارت بهداشتی این محصولات به عهده ماست و هر گونه اهمال می‌تواند کشور را درگیر کند. لذا شرایط سختی را برای کار به وجود می‌آورد. براساس اعلام امور عشایر، سخت‌ترین مناطق صعب‌العبور کشور برای خدمات‌رسانی، در حوزه استان خوزستان قرار گرفته است. همجواری با ۹ استان کشور و ورود و خروج عشایر در فصل‌های مختلف باعث شده که سالیانه بیش از ۲ میلیون راس دام عشایر از استان‌های ۹ گانه ورود و خروج کنند که این مساله وظیفه خدمات‌رسانی ما را دوچندان می‌کند.

 آیا با معضل قاچاق دام هم مواجه هستید یا خیر؟

به آن شکلی که مد نظر باشد، خیر. براساس اعلام ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز ما حداقل تردد و قاچاق دام را داریم که آن هم بعضا به واسطه ترددهایی است که از قبل اتفاق افتاده و همچنین به واسطه جنگی است که در عراق بوده و تعدادی دام از آنجا وارد شدند و درهنگام برگشت مشکل دارند. لذا به آن معنی خاص با قاچاق دام مواجه نیستیم.

در این خصوص آماری دارید؟

بر اساس اعلام ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، آمار کشفیات ما در سال گذشته در خصوص دامی که به دلیل اختلافات ارزی می‌خواسته از استان خوزستان به کشور عراق قاچاق شود، ۱۲۰ راس دام بوده است.

حکیم مهر:‌ یکی از مشکلات رایج ادارات کل استان‌ها، خالی بودن پست‌های سازمانی است. وضعیت پست‌های سازمانی اداره کل دامپزشکی استان تهران چگونه است؟

متاسفانه یا خوشبختانه بیشترین نیاز استان خوزستان به نیرو، از ابتدای دهه شصت تا پایان جنگ بود و همکاران عزیز در آن مقطع وارد سیستم شدند و خروج آنها به دهه ۹۰ خورده است. یعنی از سال ۹۰ به بعد سالیانه ۲۰ تا ۲۵ نفر از نیروها را به انحای مختلف اعم از بازنشستگی، انتقالی و ... از دست دادیم و از این بابت بسیار در مضیقه هستیم. به گونه‌ای که در حال حاضر از ۴۷۰ پستی که برای اداره کل دامپزشکی استان خوزستان در نظر گرفته شده فقط ۲۲۰ الی ۲۵۰ پست پر است و مابقی کاملا خالی است. یعنی تقریبا ۵۰ درصد پست‌های ما خالی است.

 چگونه با این مشکل کنار می‌آیید؟

عذاب می‌کشیم. سعی می‌کنیم بخشی از آن را از طریق اعتبارات استانی با خرید خدمت و استفاده از همکاران در بخش خصوصی جبران کنیم که البته پایدار نیست. بعضا در اخذ اعتبارات دچار مشکلی شده و به تبع آن در بخش خدمات رسانی هم دچار مساله خواهیم شد. اما هیچ‌گاه و هیچ‌وقت اجازه ندادیم که اقدامات ما مغفول باقی بماند و دچار اشکال شود.

با بحران سیل چه کردید؟

سیل در استان خوزستان در ۲ مقطع اتفاق افتاد. مقطع اول در بهمن ماه سال ۹۷ بود که حدود ۷ شهرستان را فرا گرفت و به نوعی یک حالت آمادگی در ما ایجاد کرد و مطقع دوم فرودین ۹۸ بود که به شدت درگیرمان کرد. با توجه به جلگه‌ای بودن استان، سیل فرصت اجرای برنامه‌ها را به ما داد و توانستیم با آمادگی لازم، انتقال دام را انجام دهیم.

کمپ‌هایی را در جاهای امن استان ایجاد کردیم و دام‌ها را به آن منطقه انتقال دادیم. همچنین در آن مناطق خدمات بهداشتی ارائه کردیم به نحوی که تا سپری شدن شرایط بحران، میزان تلفات ما حداقل ممکن بود.

 در جریان سیل چه تعداد دام منتقل شد؟

حدود ۶۰ هزار راس طیوری که آماده کشتار بودند، به کشتارگاه و کشتار اضطراری رفتند و به همین دلیل فشار زیادی در آن زمینه وارد نشد، اما از آن به بعد که شرایط در حال استیبل شدن است، از لحاظ آب و مانده‌آب‌هایی که داریم، انتظار بروز بیماری‌های مختلف و انواع بیماری‌های عفونی و انگلی را داریم. کمااینکه الان هم درگیر بخشی از این بیماری‌ها مانند تب برفکی در بعضی از این نقاط هستیم. اما به طور کلی در حال حاضر ۴۵ اکیپ مجهز دامپزشکی شامل ۳۰ اکیپ از استان خودمان و ۱۷ اکیپ هم متعلق به استان‌های معین فعالیت می‌کنند و امیدواریم با فعالیت‌هایی که صورت می‌گیرد بتوانیم حداقل خدمتی را که می‌توانیم و همانا حفظ و پایداری بهداشت عمومی دام است، به مردم ارائه دهیم.

آیا حجم خسارت را می‌توان به لحاظ ریالی محاسبه کرد؟

از آنجاکه آمارهای ما متفاوت است، نمی‌توانم برآورد دقیقی ارائه کنم. آماری که ما داریم بر اساس دفن بهداشتی لاشه‌ها و صورتجلسه‌هایی است که اتفاق می‌افتد. در حال حاضر ۱۱۲۰ راس دام سبک و سنگین و ۲۵ هزار قطعه طیور دفن شدند اما آمارهای دیگر مثل وزارت جهاد کشاورزی مقداری متفاوت است که باید راستی آزمایی شود. لذا برای اعلام نهایی خسارات هنوز زود است.