در ابتدای این اطلاعیه آمده با توجه به گزارشهای مسمومیت ناشی از مصرف قارچهای خود رو در طبیعت در سالهای گذشته، یکی از انواع قارچهای عامل مسمومیت در کشور از جنس و گونه Amanita virosa است که تا حدودی به قارچهای خوراکی شباهت داشته و حتی میتواند در کنار آنها در محل رویش وجود داشته باشد.
همچنین این اطلاعیه، به بیان نکات حائز اهمیت در پیشگیری و مقابله با مسمومیتهای ناشی از مصرف قارچهای خود رو و سمی به شرح ذیل پرداخته است:
۱. از مصرف قارچهای خود رو در طبیعت، به ویژه قارچهایی که در کنار تنه درختان (علیالخصوص درختان خشک شده) می رویند و یا قارچهای جمع آوری شده توسط افراد عادی و یا قارچهایی که به صورت فلهای با منشأ نامشخص عرضه میشوند، خودداری کنید. تنها قارچهایی را که توسط مراکز مجاز و در بسته بندیهای دارای مجوزهای سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت، درمان و پزشکی میباشند، مصرف کنید.
۲. شناسایی انواع خوراکی قارچ از انواع سمی تنها بر اساس خصوصیات ظاهری مانند شکل، رنگ، بو، قوام و مزه مشکل بوده و توسط متخصصان و کارشناسان مجرب قارچ شناسی و گیاه شناسی امکان پذیر است. بنابراین به توصیههای برخی از افراد در تشخیص انواع سمی از انواع خوراکی قارچ به هیچوجه توجه نکنید.
۳. مصرف قارچها توسط پرندگان و سایر جانوران اهلی و وحشی نشان دهنده غیر سمی بودن قارچ برای انسان نیست.
۴. برخی از روشها و معیارهای سنتی مانند: تغییر رنگ قاشق نقره در اثر تماس با قارچ، یا وجود حشرات در اطراف قارچ و محل رویش قارچ، معیار علمی متقن و صحیحی برای تشخیص عدم سمیت قارچ در همه موارد نیست.
۵. هرگز قارچها را به صورت خام و به مقدار زیاد مصرف نکنید.
۶. برخی از سموم موجود در قارچهای سمی، مقاوم به گرما بوده و فرآیندهای آماده سازی غذا مانند: کباب کردن، آب پز کردن، سرخ کردن و یا بخار پز کردن قادر به تخریب کامل مواد سمی موجود در قارچ نیست.
۷. در صورت بروز علائم و نشانههای گوارشی (تهوع، استفراغ و اسهال) به صورت تأخیری (۱۲-۴ ساعت پس از مصرف خوراکی قارچ)، هر چه سریعتر بیمار را به مرکز درمانی تخصصی سم شناسی بالینی و مسمومیتها منتقل کنید. در مواردی که علائم گوارشی به صورت تأخیری (با فاصله بیش از ۶ ساعت از مصرف قارچ) رخ دهد این دسته از قارچها سمیت به مراتب بیشتری دارند و علت اصلی نارسایی حاد کبدی و مرگ تعدادی از هموطنانمان در سالهای گذشته نیز همین مسئله بوده است.
۸. انتقال سریع بیمار مسموم به یک مرکز درمانی تخصصی مسمومیتها، امکان درمان موفقیت آمیز را افزایش میدهد و هر گونه تأخیر در این امر سبب افزایش احتمال شکست درمان و حتی مرگ بیمار میشود. بنابراین با مشاهده علائم و نشانههای بالینی اولیه به ویژه از نوع تأخیری در فردی با سابقه مصرف خوراکی قارچ، از هرگونه خوددرمانی و درمان علامتی پرهیز نموده و بیمار را در اسرع وقت به بیمارستان منتقل کنید.
۹. در صورت امکان، نمونه باقی مانده قارچ مصرف شده توسط بیمار را برای شناسایی و ارائه به کادر پزشکی، به همراه داشته باشید.