مواد خطرزا به شکل مواد منفجره، مواد قابلاشتعال، سموم و نیز مواد رادیواکتیو وجود دارند که در نتیجه حادثه، حین حمل و نقل یا سانحه شیمیایی در کارخانه، در محیط، آزاد میشوند.
اقدامهای قبل از انتشار مواد شیمیایی خطرناک
• یک روکش پلاستیکی، نوار لوله و قیچی به کیف نجات خود اضافه کنید.
• در خصوص مواد شیمیایی پرخطر اطراف خود، اطلاعات به دست آورید و افراد خانواده را نیز مطلع کنید.
اقدامهای حین انتشار مواد شیمیایی خطرناک
• برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد مسیرهای تخلیه، پناهگاههای موقت یا روش انجام آن، گوش به زنگ اخبار رادیو و تلویزیون باشید.
• تا زمانی که میزان آلودگی کم نشده از منطقه خطر دور بمانید. در ضمن یادتان باشد که بعضی از مواد شیمیایی بو ندارند.
اگر از شما خواسته شده که محل را ترک کنید
• بلافاصله این کار را انجام دهید.
• از مسیرهای توصیه شده حرکت کنید چون گذر از میانبرها امن نیست.
• آلودگی موجود در خانه را با بستن تمام پنجرهها، هواکشها و خاموش کردن فنها به حداقل برسانید.
• لوازم و کیف نجات را که از قبل آماده کردهاید، با خود بردارید.
• کمک به افراد نیازمند از جمله بچهها، سالخوردگان و افراد معلول را فراموش نکنید.
اگر در فضای بیرون گرفتار شدهاید
• در فضایی خلاف جهت باد و در بلندی قرار بگیرید. سعی کنید حداقل یک کیلومتر از منطقه آسیبدیده دور شوید و به دیگران نیز کمک کنید تا خود را از مسیر و صحنه حادثه دور کنند.
• هرگز به مواد و مایعات ریخته شده، بخار و مه موجود در هوا یا رسوب مواد شیمیایی دست نزنید یا از میان آنها عبور نکنید. گاز، دود و بخارهای را استنشاق نکنید. در حالی که محل را ترک میکنید، دهان خود را با پارچهای بپوشانید.
• از مجروحان حادثه تا زمان شناسایی مواد پرخطر دور بمانید.
اگر در وسیله نقلیه قرار دارید
خودرو را متوقف کنید و در جستجوی سرپناه در یک ساختمان مناسب باشید. اگر ناچار به ماندن در خودرو هستید، پنجرهها و دریچههای خودرو را بسته نگهدارید و دستگاه تهویه و بخاری را ببندید.
اگر از شما خواسته شده در داخل منزل بمانید
• تمام درها و پنجرههای بیرونی را قفل کنید. دستگاه تهویه، شومینه و سایر درهای داخلی را در صورت امکان ببندید.
• دستگاه تهویه را خاموش کنید.
• به اتاق امنی که از قبل مهیا کردهاید، بروید. این اتاق باید از سطح زمین بالاتر و کمترین روزنه را داشته باشد.
• روزنهها و شکافهای زیر در و پنجرهها را با استفاده از حولههای مرطوب یا پوششهای پلاستیکی و نوارهای درزگیر بپوشانید.
• همچنین درزهای پنجرهها، دستگاههای تهویه، فنهای خروجی آشپزخانه و فر خوراکپزی و خشککن را با نوار و روکشهای پلاستیکی، کاغذهای مومی و ورق آلومینیوم بگیرید.
• از موادی مثل نوار لوله برای پوشاندن سوراخها، روزنهها و شکافهای اتاق استفاده کنید.
• اگر گاز یا بخار به طریقی وارد اتاق شده است، سعی کنید با استفاده از یک حوله یا پارچه نفس کوتاه بکشید. از خوردن یا آشامیدن هر نوع غذا یا آبی که احتمال آلودگی دارد، خودداری کنید.
اقدامهای بعد از انتشار مواد شیمیایی خطرناک
• فقط در صورتی که مقامات اعلام کردند که محل امن است، به منزل خود بازگردید.
• پنجرهها و دریچهها را باز کنید و فنها را برای تهویه روشن کنید.
• از مقامات و مسئولان محلی خود درباره نحوه تمیزکردن زمین و اموال از آلودگی، کمک و راهنمایی بگیرید یا بخواهید که از آب دور بمانید یا کار دیگری انجام دهید.
• به محض مشاهده علائم و نشانههای غیرمعمول در بدن در پی درمان باشید. لباسها و کفشهایی که در معرض آلودگی بودهاند، در محل محافظت شده و غیر قابل نفوذی قرار دهید و نگذارید با سایر مواد تماس پیدا کنند.
• به هر کسی که در ارتباط با شماست، هشدار بدهید که ممکن است در معرض مواد سمی قرار گرفته باشید.
• در صورت مشاهده هر نوع بخار یا سایر مواد خطرزا، اورژانس منطقه و محل زندگی خود را باخبر کنید.